SHILLONG: Ka Sorkar MDA 2 myn ka 21 tarik u Rymphang ka la wanrah ïa ka mang tyngka kaba duna T.27,072 klur na ka bynta ka snem 2024-25 kaba long kumba 3.83 percent jong ka Gross State Domestic Product (GSDP) Iathuh u Myntri Rangbah ka jylla, u Conrad Sangma, ha Iing Dorbar Thaw Aiñ jong ka Mang Tyngka.
U Conrad K Sangma u Iathuh ka jylla ka la nangkiew lai shah ia ka snem ba la dep. Ka Sorkar ka don ia ka lynti jong ka thong kata ka “Mission 10′ ban pynwandur haduh 10 billion US Dollar ha ka ioh ka kot jong ka Jylla haduh u 2028.
Ka jingiohlum pisa baroh lang ka long T. 27,072 klur, ha kaba la mang ba ka revenue receipt kan long T. 23,515 klur bad ka capital receipt ka long T. 3,557 klur.
Katba ka jingshim ram ba T. 3,527 klur, ba la dep pyllait ka jingioh lum pisa bala mang kan long T. 23,545 klur, haba bynrap ba ka jingmang ban pynlut ka long T. 27,072 klur, ia kaba ka revenue expenditure la mang T. 19,653 klur bad ka capital expenditure kan long T. 7,419 klur.
Ia ka jingsiew ia ka sut jong u snem 2024-2025 la mang ban long T. 1,236 klur bad ka jingsiew ia ka bai bam tynmen ka long T. 1,865 klur.Namar kata, nga wanrah ia ka mang tyngka u snem 2024-2025 kaba duna T. 2,029 klur, kaba long kumba 3.83 % jong ka GSDP” Iathuh u Conrad.
Ka Iing Dorbar Thaw Aiñ kaba la pdiang ia katei ka Mang Tyngka u Conrad u Iathuh dei kaba la buh ia ka GSDP u snem 2022-2023 kum u snem sdang ia ka jingianujor, haba ka GSDP jong ka Jylla ka dang dei INR 42,697 klur lane 5.3 million UD dollar.
Ka GSDP u snem 2024-2025 la antad ba kan kot T. 52,973 klur lane 6.6 billion US dollar. Ka jingnang kiew ba manla u snem hapdeng u snem 2023-2025 kala kot ia ka 11.4%.
Shuh shuh u Myntri Rangbah ula wanrah ruh ia gender budget bad ai ia ka mang tyngka ba T. 5,271 klur na ka bynta u snem 2024-24. Ka jingbhah pisa sha ki kam halor ka jinglong jingman ka mariang ka long T. 4,501 klur. Na ka bynta ki samla kaba ka mang tyngka ka long T. 2,853 klur kynthup ia baroh ki kam ki ban leh.
Ia ka Pule dangle ai T. 3,539 klur ban pynkhlain ia baroh ki sienjam bala shim ha ka kam pule dangle ba kynthup ia T. 1,335 klur kum ka jingsiew tulop grant-in-aid”
Na ka bynta ka koit ka khiah u Myntri u la ai 1,970 klur ban pynkhlain ia baroh ki lad ai jingsumar ha Jylla ba kynthup ia ka MHIS
Ha ka Umbam umdih ka Sorkar ka la pyllait ka mang pisa ba T. 2709 klur sha ka kam shna surok bad ki jingtei, ka bording T. 1558 klur, ka primary sector-T. 1,670 klur, Urban sector-T.934 klur bad ka Drinking water sector-T. 905 klur.
U Myntri Rangbah ula ong ba ha une u snem ba mynta, ka pisa bala mang ban phah na ka SorkarPdeng ba kynthup ia ka bhah jong ki khajna ka Sorkar Pdeng, Fifteenth Finance Commission Grant bad ka bhah na ki Central Sponsored Scheme la khmih lynti ba kan kiew sha ka T. 18,168 klur na ka jngmang pisa ba T. 15,467 klur.
“Ka bhah jong ka khajna na ka Sorkar Pdeng la khmih lynti ba kan kiew sha ka T. 9,355 klur na ka bynta u snem 2024-2025 na ka revised estimate ba T. 8,471 klur jong une u snem, kaba pyni ia ka jingkiew ba 10%” ula ong haba pyntip ba ka jingpynmih pisa hi n aka Sorkar ha une u snem ka long T. 3,262 klur, kaba kiew haduh 23% na ki snem bala leit noh.